Na de overgave van Nazi-Duitsland werd het land in vier bezettingszones onderverdeeld. In Sovjetgebied werd de industrie ontmanteld en naar het moederland verscheept als “herstelbetalingen” en/of oorlogsbuit, werd een Stalinistisch communistisch schrikbewind geïnstalleerd en kregen Sovjetsoldaten de toestemming om de lokale Duitse bevolking te terroriseren. Honderdduizenden van hen kwamen later om in sinistere strafkampen in Siberië. De drie Westerse bezettingszones maakten zich niet schuldig aan Sovjettoestanden maar hun medeleven voor de Duitsers was even gering. De Duitsers, ofschoon officieel dan wel “gedenazificeerd”, bleven nog steeds “vijanden” in de ogen van de VS, het Verenigd Koninkrijk, en - vooral - Frankrijk. Buitensporige gulheid jegens de lokale Duitsers kon van hen dan ook niet verwacht worden. Daarenboven hadden de militaire bezettingsoverheden ook geen enkele economische bagage. Gevolg? De Nazi-planeconomie met prijs-, loon- en productiebeperkingen bleef ook na de oorlog behouden.
Gelukkig voor de Duitsers waren niet alle intelligentsia door de Nazi’s uitgemoord of door de Amerikanen naar de VS verscheept. Onder de hoede van Walter Eucken, een professor aan de universiteit van Freiberg, ontstond langzamerhand een kleine dissidente denkgroep van vrijemarktadepten. Deze groep bestond al voor de oorlog, maar moest onder het Nazibewind ondergronds gaan, zodat het na de oorlog moeilijk heropgericht kon worden, maar uiteindelijk lukte het dan toch. Hun inspiraties waren de gekende Oostenrijkse economen Ludwig von Mises, Friedrich von Hayek en Wilhelm Röpke, wiens boeken ook onder het Nazibewind clandestien in hun groepje circuleerden. Euckens luitenant Ludwig Erhard werd in 1946 door de Amerikanen aangesteld als de kersverse Beierse economieminister, een functie die hij tot 1948 met verve zou blijven bekleden. Als minister in de Amerikaanse bezettingsoverheid van Beieren bleef hij de vrije markt verdedigen en trachtte hij een ommeslag in de geesten van de Duitsers te bewerkstelligen. Volgens Erhard hadden de Duitsers zelf schuld aan de economische chaos en konden zij de situatie enkel maar omkeren door hard werk, veel sparen en zelfverantwoordelijkheid inzake sociale thema’s. Erhard was geen pessimist: hij geloofde dat Duitsland ondanks alles een nieuwe plaats te wachten stond in het rijtje van de beschaafde en welvarende landen van de wereld.
In 1948 fuseerden de drie Westerse bezettingszones in één administratief geheel met Ludwig Erhard als minister voor economische zaken. Zijn eerste grote maatregel was munthervorming. Erhard wist de inflatie terug te dringen en monetaire stabiliteit te verzekeren door de invoering van een nieuwe Duitse munteenheid, de Deutsche Mark en door dit te koppelen aan een vermindering van de munthoeveelheid in circulatie. West-Duitsers konden tien Reichsmark inwisselen voor één Deutsche Mark. De tweede stap in de sanering van de naoorlogse Duitse (plan)economie was het afschaffen van de controles op prijzen, lonen en productie. Erhard kondigde deze afschaffing zondags af op de radio en liet deze maatregel de dag nadien al in voege treden, tegen het advies van alle anderen in. Naar verluidt zou de Amerikaanse legerbevelhebber Lucius Clay hem gezegd hebben dat “al zijn adviseurs zeggen dat hij een enorme fout maakt”, waarop Ludwig Erhard “luister niet naar hen, mijn adviseurs zeggen hetzelfde” geriposteerd zou hebben. Deze anekdote is treffend voor de gangbare economische modellen van die tijd.
De positieve effecten van deze twee maatregelen bleven niet lang op zich wachten: goederen werden minder schaars, meer en meer Duitsers konden een job vinden en de prijzen namen gestaag af - na in het begin wel even te stijgen, maar dat is normaal in zulke schokeffectsituaties. Een half jaar later was de productie al met 46% gestegen, en nog eens zes maanden later al met 81%. Tegen eind 1950 was de zieke Duitse economie aan de betere hand: de landbouw- en industriële output was dermate gigantisch dat de prijzen ettelijke factoren lager waren dan in 1948 en dat de levenskosten van de Duitsers drastisch teruggedrongen konden worden. Maar de Duitse motor zou pas echt uitzonderlijk beginnen draaien in de tweede helft van de jaren 1950 en tien jaar later zou Duitsland met een enorme voorsprong de sterkste economie van gans Europa zijn, ook in vergelijking met landen als Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk die de oorlog nochtans gewonnen hadden. De gelden van het Marshallplan droegen minder bij tot deze remonte dan in andere Europese landen en de verwezenlijkingen van de Duitse economisten zijn dan ook meer te danken aan hun beleid en visie dan aan externe subsidies.
Maar het is niet al goud wat blinkt: de hervormingen in West-Duitsland maakten wel komaf met de meest schrijnende uitingen van de Nazi-economie zoals de centrale planning, de controles op prijzen, productie en lonen, en het monetaire wanbeleid, maar van een échte vrijemarkteconomie was geen sprake. Eucken, Röpke en Erhard waren filosofisch misschien wel libertariërs, maar in de praktijk lieten ze het politieke pragmatisme vaak zegevieren, onder het motto van de promotie van “sociale cohesie”. Hun economisch beleid werd later bekend als het “Rijnlandmodel”: een middenweg tussen een vrijemarkteconomie en een genereuze herverdelende welvaartsstaat. Het Rijnlandmodel zou later ook elders als “social market economy” doorgevoerd worden, zijnde dan wel met véél minder succes dan in Duitsland dat omwille van historische redenen meer dan eender welk ander land bereid was de vangnetten te vrijwaren van sociale parasieten op zoek naar een hangmat.
Ook lieten de Duitsers de planzucht van de overheid niet ontsporen omdat de gevolgen van een overdreven planeconomie hen nog vers in het geheugen zaten. De twee aspecten van het Rijnlandmodel die de vrije markt het meest ondermijnen, tot op vandaag, waren ook toen de strakke reguleringen van grote bedrijven en het systeem van “medezeggenschap” tussen vakbonden en directie via permanente sociale onderhandelingen. Vanaf het begin van de naoorlogse Duitse economie bestonden de instellingen al die later de deur zouden open zetten voor almachtige belangengroepen, hoge inkomstenbelastingen, de herverdeling van meer dan 40% van het BNP, de chantage van bedrijven door vakbonden en de algemene cultus van politiek paternalisme, en de gehele Duitse economie zouden verlammen.
Zestig jaar na de introductie van het Rijnlandmodel is het voor iedereen duidelijk dat de beleidsmakers van toen de zaden voor hun eigen ondergang geplant hebben door structuren te creëren die mettertijd opnieuw zouden leiden tot politieke corruptie, intellectuele fraude en nieuwe vormen van verregaande overheidsinmenging in de economie. In mijn ogen, en in die van éénieder met een minimale kennis van macroeconomie, is de markt ofwel vrij ofwel is ze dat niet. Ofwel bepalen consumenten en producenten de prijzen, de lonen en de productie, ofwel bepaalt de overheid dat. Ofwel is de individuele burger een vrij man die een vredesvol leven mag leiden zonder lastig gevallen te worden en die vrijwillig met anderen mag handel drijven of zich met hen associëren, ofwel is de burger een pion op een politiek schaakbord, die vatbaar is voor manipulatie en controle wanneer zijn individuele keuzes niet die van de staat reflecteren. Guy Verhofstadt, Bill Clinton, Wim Kok en Tony Blair hadden ongelijk: er is geen derde weg.
Deze tekst is gebaseerd op de speech van Richard M. Ebeling op een privé-conferentie van het Fraser Institute in “The Suites at 1 King West” in Toronto vorige week, waarop ik aanwezig was. Ebeling is de voorzitter van de Foundation for Economic Education.
Meer over deze libertarische professor op www.fee.org.
29 Reacties:
- At 07:44 Anoniem said...
-
Iets te lange inleiding om uiteindelijk je punt te maken. Verder mooi verslag. Ebeling is inderdaad een schitterende academicus. Ik was er graag bij geweest daar in Toronto, maar ja, niet iedereen kan zijn zomer in Noord-Amerika doorbrengen natuurlijk. Tot in augustus waarschijnlijk. Houdt mij op de hoogte van je FEE-escapades!
- At 13:30 Anoniem said...
-
Vincent, hoe verklaar je het dan dat Duitsland, hoewel het volgens u de verkeerde beleidskeuzes gemaakt heeft, toch uitgegroeid is tot de belangrijkste economie van Europa? Een gelukje, of biedt zo'n derde weg wel degelijk kansen op degelijke groei? Ik begrijp uw stelling in theorie, maar kan de praktische waarde ervan niet echt inschatten. Of ontbreekt er een element uit die speech in je verslag?
- At 22:06 Anoniem said...
-
Juist.
- At 07:04 Anoniem said...
-
Leuk te lezen dat enkele Duitsers een grote rol bij het herstel cvan Duitsland speelden en dat Von Mises en kennissen hier bij een inspiratie vormden! Ik heb altijd al gedacht dat investeringen alleen de wederopbouw van Duitsland niet bepaalden, dan zou ontwikkelingshulp namelijk ook werken. In de praktijk is beleid (zeker in de vorm van afwezigheid van beleid) belangrijker!
- At 07:05 Anoniem said...
-
Heel mooi leerzaam stukje.Maakt een hoop duidelijk.
- At 07:05 Anoniem said...
-
Goed verhaal. Leerzaam inderdaad.
- At 00:33 Anoniem said...
-
Duitsland is nimmer een vrije markteconomie geweest. Altijd heeft de staat een zeer stevige vinger in de pap gehad. Sterker nog; De planeconomie is een duitse “uitvinding”. Tijdens WO I werd onder Ludendorff de economie geheel planmatig ingericht. De latere Sovjet-Unie kopieerde dit model. Eerst als het “oorlogscommunisme” onder Lenin tijdens de Russische burgeroorlog (1917-1923) , en na een kort intermezzo (NEP) kwam het weer terug onder Stalin (vanaf 1928).
De nationaal-Socialisten bouwden economisch gezien gewoon voort op de Wilhelminische traditie van staatsplanning in combiantie met private ondernemingen, waarbij de eigenaren van sommige grote ondernemingen feitelijk ook deel uitmaakten van de staat, zowel onder Wilhelm I en II als later onder de nationaal-socialisten.
Nu kan een planeconomie op korte termijn voor een snelle groei zorgen. Duitsland is een voorbeeld, maar ook Zuid Korea, Taiwan en Japan zijn goede voorbeelden van en planeconomie in combinatie met een snelle groei. En zelfs de Sovjet Unie kende een tijd lang een hoge groei. Punt is dat als een planeconomie niet op tijd wordt omgevormd tot een marteconomie het systeem instort. In Zuid Korea is men wel overgestapt op meer markt, in de Sovjet Unie liet men dit na. - At 12:27 Anoniem said...
-
Wellicht ten overvloede: planeconomie is NOOIT te verkiezen boven een volledig vrije markt, ook niet op de korte termijn.
In een planeconomie grijpt de overheid van bovenaf in. Daardoor wordt de vrije markt verstoord, waardoor vraag en aanbod niet meer op elkaar is afgestemd. Met als gevolg een inefficiente niet-vrije markt. Dit staat economische groei in de weg. Het mag dus een wonder heten dat er in een planeconomie uberhaupt economische groei bestaat.
Zoals je het nu stelt lijkt het alsof een planeconomie goed werkt voor hoge economische groei op korte termijn. Echter is de economische groei in de voorbeelden die je noemt óndanks overheidsinmenging gerealiseerd, niet dankzíj! - At 22:46 Anoniem said...
-
Heeft weinig to niets meer te beteken … Immerd de KERN van Duits kunnen is inmiddels naar de vS verhuisd .. zoals inmiddels de hele wereld economisch totaal geherstructrureerd … want:
1. Net als de uitvinding van de scheepsklok (waardoor men van toen af mondiaal kon navigeren) de wereldverovering door de Britten eerder heeft mogelijk gemaakt is de hedendaagse technologie (in de VS ) BEPALEND voor de mondiale economie en de (militaire) . gekomenmachtshandhaving. Zo is bijv. de goudstandaard weg en de USD daaarvoor in de plaats gekoemn , en dan zijn daar de mondiale vertikale bedrijfsectoren , met de leiding en financieel beleid in een bepaald lande gesevstigd, de productie in een ander en de hele wereld als afzetgebied … Per slot zijn NU REEDS de top twintig Amerikaanse multinationals gezamelijk al even groot als het GNP van het VIERDE grootste land ter wereld …
2. De economische “wetenschap” dat eerder op nationale basis was geschoeid, is inmiddels DRASTISCH geHERstructureed (evenals het bankwezen en de arbeidsverhoudingen. Zodat bijv. vakbonden hopeloos obseleet raken ) … enwel op een mondiale schaal, Zodat de meesten het begrip “economie” geheel OPNIEUW moeten opdoen …. Er zal bijv. slechts een MONDIALE economie bestaan en de LOKALE … maar geen nationale of regionale … zoals een “EU -economie”. Globalisatie is dan een voldongen FEIT, maar dan op geheel onverwachte manier dan men nu (in Europa) aan denkt.
3. Europa is letterlijk odd-man out. En dat de VS vooor de EU zijn heeft dan ook eerder zijn oorzaak in het feit dat men het nog slechts als per Scandinaivisch model een geunifeerd CONSUMENTEN markt ziet (en zoals Latijns Amerika tot nu, die echter wel een belangrijkere wereldrol gaan meespelen als mondiale VOEDSEL leverancier). Maar met (west) Europa is het echt GEDAAN … want het zal nooooit weer de kop kunnen opsteken . En sjosialisme is dan nog zowat het beste om wat er nog is … min of meer gelijkelijk te verdelen. “Sjosjialisme is dan niet onjuist gezien, de vraag is echter of men erbij wenst te horen …
4. De nieuwe wereldmachten zijn de Engelessprekenden, gevolgd door de Chinees Schrijvenden en de Cyrilisten die op een goed deel van de wereldvoorraden aan grondstoffen zitten met als gezamelijke vijand de Islam die tot achter hun gerenzen worden teruggedrongen en ontdaan van hun olierevenuen …
5. Europa (of zo men wil Eurabie) wacht volgens mij geeeen grote rampen, maar des te erger en te meer zal de ellende zijn voor degenen die grotere persoonlijke vrijheden ambieren … - At 22:47 Anoniem said...
-
“Immerd de KERN van Duits kunnen is inmiddels naar de vS verhuisd ”
INclusief cultuurcommunisten zoals de Frankfurter Schule.
Kapitein ACP zal als laatste ten ondergaan met het zinkende VS-schip. Het VS-imperium is verleden tijd, zoals dat bij de EU al langer het geval is. Over en uit, Vorhang Zu om in stijl te blijven. Tip: ga eens wat rondneuzen op perotcharts.com - At 22:48 Anoniem said...
-
Kom aljeblieft met argumenten en NIET met steeds van dat vaaaaag RP - koet-”libertarische” gemompel … Like it or not, the VS is ,if not the only show in town … . the pivotal show in town …!
- At 22:48 Anoniem said...
-
Lol..
Mwah, argumenten all over the place. Je moet wel stekeblind zijn om dat niet te zien, of niet van libertarische beginselen uitgaan. Ik zou maar vast een moestuintje gaan beginnen op m’n 3-hoog achter in DC als ik jou was.
Produceren doen ze niet meer, daar in de VS. Nationaliseren wel, daarentegen. Vrije markt ? Vergeet het maar. Alles centraal geregeld, tot en met het geld toe. Niet echt libertarisch inderdaad. - At 22:51 Anoniem said...
-
Ik hoor ze al zeggen in Toronto: Wie is Guy Verhofstadt?? Puike post, Vincent. Vooral het stukje over de "overleg-economie" (neo-corporatisme).
- At 22:52 Anoniem said...
-
Bovenstaande column doet mij dan weer denken aan die Amada-pamfletjes begin jaren 70 met hun 'Het kapitalisme is dood'-teneur. Een vergelijkbare wereldvreemdheid valt hier te lezen. Heeft die Ebeling of één van zijn adepten zich al eens aan de kiezer aangeboden? La-di-da.
- At 22:52 Anoniem said...
-
Je weet dat het economisch liberalisme van een Röpke of Erhard bekend staat als ordoliberalisme. Zo geloofden ze dat de staat zich niet veel had te moeien in de economie maar dat ze wel het kader moesten stellen waarbinnen de economie kon floreren. Veel verschilt die visie niet echt van New Dealers in die tijd, wat ook één van de redenen is dat de Amerikaanse bevrijders hen steunden.
Uiteraard was hun steun voor een economisch liberalisme iets uniek in een tijd toen de dreiging van het Stalinisme zich liet voelen in heel Europa.
Daarom deze Duitse economen gaan beschuldigen dat hun model dood en begraven is, vind ik te vergaand. Hun model werd zelfs niet ingevoerd in Frankrijk, België of het Verenigd Koninkrijk. Zij stonden voor een veel strengere reglementering. Zo nationaliseerde de Franse regering vele bedrijven na de WOII. Niet echt getuigend van het model van Röpke. - At 22:53 Anoniem said...
-
@Nicolas: met "Rijnlandmodel" wordt bedoeld: een corporatistisch systeem van hoge sociale bescherming en sociaal overleg. Geen enkel Oost-Europees land vond dit systeem aantrekkelijk genoeg om het na de val van het IJzeren gordijn als rolmodel te nemen, ze opteerden stuk voor stuk voor het Angelsaksische model. U zegt nu dat het Franse model in feite nog betuttelender is. Uiteraard is dat zo, maar dat neemt niet weg dat het Rijnlandmodel (op sterven na) dood is. Tenzij Obama het straks in de VS gaat invoeren, natuurlijk... (grapje)
- At 22:53 Anoniem said...
-
De communisten steken onze socialisten nu al rechts voorbij:
"Socialisme betekent sociale rechtvaardigheid en gelijkheid, maar een gelijkheid van rechten en kansen, niet van inkomen", aldus Castro II. - At 22:53 Anoniem said...
-
@ A. Rouet:
Lees eens http://www.trends.be/nl/blo... - At 23:05 Anoniem said...
-
@ A. Rouet:
"De armoedegraad behoort er bij de laagste van de hele wereld, hun gezondheidssysteem wordt nergens nog maar benaderd, en de toegang tot en de kwaliteit van het onderwijs is er superieur aldus recente OESO studies."
Goed, Rouet, nemen wij het onderwijs en passen wij dat 'onderwijs in België' toe op wat je hier zo Rijnlandelijk staat te roepen.
[Eerste opmerking: Het (autonome!) 'Vlaamse' onderwijs gooit bij de OESO (waarnaar je zo gretig verwijst!) de hoge ogen... uitdrukkelijk NIET het Waalse. Steek het in uw sacochke, Rouet!]
Zoals het 'vrije onderwijs' in Vlaanderen altijd al goedkoper en bovendien efficiênter kon dan het armlastige - vooral in Wallonië gevestigde - officiële onderwijs... zo kunnen ook de zorgsector en andere sociale sectoren best 'vrij' georganiseerd worden, ben ik van mening.
Je plaatje over 'Rijnlandmodel' klopt slechts in zoverre je het over de strikte financiering door de staat hebt, in zoverre zij (de staat) financiert... waaruit echter niet het vrije initiatief (van bvb. 'vrij' onderwijs) af te lezen valt!
Alvast binnen de Belgische staat is het altijd zo geweest dat het vrije onderwijs het geld bespaarde dat het (volle pot gefinancierde) staatsonderwijs dan verbraste, niet?
'Rijnlandodel'?
Daar kun je over discussiëren. Het door de OESO zo geprezen 'Vlaamse Onderwijs' is alvast NIET zuiver Rijnlands. Laat het je eens feestelijk gezegd zijn.
Pleiten voor het Rijnlandmodel?
Ja, in zoverre dat Rijnlandmodel geen vrijbrief was voor dieprode socialistische of (pre-PVV) 'staatsliberale' geldverspilling.
Om bij dat onderwijsvoorbeeld te blijven: het vrije onderwijs heeft in België hard gevochten om op z'n Rijnlands een beetje 'mee gefinancierd' te geraken.
Dat was nodig omdat het Rijnlandse bestel er nou eenmaal wás en zodoende dus voor concurrentievervalsing zorgde. Ziedaar de schoolstrijd uit de jaren '50, waarin progressisten zoals jij de 'vrije onderwijzers' belaagden, broodroofden, dwarsboomden en tegenwerkten waar het maar kon. Vandaag hoor en zie ik je gaan lopen met de pluimen van hún (gedeeltelijk) gewonnen strijd... in jouw zgn. 'rijnland-pleidooi'!
Maar... indien de staat het onderwijs en überhaupt de hele sociale sector vrij of veel vrijer zou hebben gelaten... wie zegt dat het onderwijs in Vlaanderen geen succes had kunnen geweest zijn? Ik ben daar rotsvast van overtuigd!
Als ik al pleit voor een Rijnlandmodel voor staatssubsidiëring, dan kan dat enkel in een context waarin het eigen initiatief van vrije burgers gestimmuleerd wordt en ook regelmatig geëvalueerd wordt volgens strakke objecieven.
Een 'Rijnlandmodel' à la 'Belgische staatsscholen'... het zou binnen de kortste keren het failliet van elke westerse samenleving inluiden. Eerlijk blijven, Rouet.
Je kan het namen geven zoveel als je wil... het principe is en blijft dat er met publieke middelen uiterst zuinig moet worden omgegaan.
Publieke middelen moeten erop gericht zijn het vrije initiatief van burgers te stimuleren en ze mogen zéker geen oorzaak zijn van concurrentievervalsing in het nadeel van het vrije initiatief... zoals dat bvb. in onderwijzend Belgique altijd het geval was. - At 23:05 Anoniem said...
-
@ A. Rouet:
Hierbij merk ik voor alle duidelijkheid nog maar eens op dat ik en jij vandaag via de (totaal onoverzichtelijke) belatingen onderwijzers en scholen betaal die ik net zo goed rechtstreeks zou kunnen betalen, eventueel en desgewenst volgens wettelijk vastgelegde regels om één en ander enigermate 'sociaal' en volgens 'gelijke kansen' te houden.
Wat heet dan 'Rijnlandmodel'?! - At 23:05 Anoniem said...
-
@ A.Rouet:
En nog iets: ik heb een protestantse achtergrond. Indien mijn kinderen in een katholieke school terecht zouden komen, zal ik hen verplichten daar de katholieke godsdienstlessen te volgen. Ze zullen ook meegaan naar de 'jaarlijkse mis' en ik zal daarover geen gemekker dulden.
Ik zal beleefd vragen dat zij de ultieme Roomse symbolen vrij - maar discreet! - mogen weigeren en voor de rest wil ik er geen gezeur over.
Bovendien wil ik dat mijn kinderen net als ik deze Vlaamse Kaholieke instellingen en hun gezagsdragers/personeel erkentelijk en ook dankbaar zijn voor hun ruimdenkendheid sinds jaar en dag op dit gebied.
Mijn 'andere' geloofsovertuiging kan en mag geen voorwerp zijn van misbruik van andermans gastvrijheid. Ik wil daar uit de mond van mijn kinderen niets over horen. Geen betweterij.
Zij mogen - indien daar uitdrukkelijk naar wordt gevraagd - sober en eenvoudig getuigen over hun visie of geloofsbeleving, maar enkel in een context van 'getuigen', niet en nooit om te 'overtuigen'.
Alleen zo kan een samenleving vrij zijn en bovendien een geloof 'oprecht'. Ik wil dat mijn kinderen dat leren en tegen dat ze 20 zijn daar ook naar kunnen handelen.
Kinderen raken niet beschadigd omdat zij een andere visie leren kennen. Integendeel... het is een rijkdom. Je kan er je eigen visie prima aan toetsen en ook leren dat niet alles wat die 'andere visie' zegt fout hoeft te zijn.
En daar waar meningen verschillen... leren beleefd mee omgaan. Het is essentieel in de opvoeding van een kind. Leve Europa.
Respect moet je leren... zeker op school! - At 23:12 Anoniem said...
-
@ de kinderen van Eric Jans
Blijf alstublieft de mooie 'Geen betweterij'-boodschap dewelke jullie vader hier op deze zonnige zondagmorgen met de hem kenmerkende volle overgave brengt, koesteren met de verdraagzaamheid Vlamingen zo eigen. Bekijk de wereld met een heldere en open geest. Als jullie morgen een Serviër (resp. Kroaat) op het lijf lopen die jullie probeert te overtuigen dat het uitsluitend de schuld van de Kroaten (resp. Serviërs) is die voor zoveel ellende tussen die 2 groepen heeft gezorgd, denk dan aan de wijze woorden van jullie vader:'alles wat de andere visie zegt hoeft niet fout te zijn'. Er is altijd een derde weg , zeg maar. De waarheid ligt ergens middenin, zo verwoord ik het dan weer graag.
Tussen de regels lees ik duidelijk de vrees van jullie vader dat zijn kinderen fanatici zouden worden. Genen noch milieu zullen jullie wat betreft parten spelen. Bofkonten!
Het gaat jullie goed. - At 23:12 Anoniem said...
-
Dat het Rijnlandmodel dood is zal nog moeten blijken. Alle sociale systemen staan vandaag zwaar onderdruk en de Angelsaksische modellen nog veel meer door de zware beurscrisis. Ik ben benieuwd we dit soort van beweringen/ ideologieën ook in de komende 2-5 jaar zullen standhouden, of fact-based bewezen zullen kunnen worden.
Daarnaast, Oost-Europa heeft idd vlak na de val massaal gekozen, maar zijn in de jaren nadien ook verder geevolueerd naar (vormen van) een sociaal model inclusief (lineaire) sociale bijdragen op salarissen.
De waarheid is dat de meeste modellen in Europa (ongestuurd)naar elkaar toegroeien (zeker wat pensioenen betreft), de meesten krijgen de vorm van een driepijler systeem; de ene vanuit een puur staatsmodel de andere vanuit een eerder (of puur) privé-verzekeringsmodel.
Belangrijk: het is nog nooit wetenschappelijk bewezen geweest dat een puur privé-model is goedkoper, efficienter of effectiever is dan het Rijnlandmodel. Het enige waar privé-verzekeringen wel consistent en signifcant beter op scoren zijn 'administratieve processen'. Maar wat daar op gewonnen wordt in het geheel weer verloren gedaan door de winstmarges (en neen, ik bedoel niet dat winst slecht is!). De eindsom is negatief voor de gemiddelde verzekerde; hij krijgt consistent minder terug in een puur privémodel dan in het Rijnlandmodel.
België heeft weliswaar een extra probleem met z'n (onhoudbare) repartiepensioenstelsel, maar dat is an sich geen veroordeling van het Rijnlandmodel, wel het Belgische model en het totale gebrek aan politieke moed de laatste 20 jaar.
Op die 5 minuten moed zit ik nu te wachten. - At 23:13 Anoniem said...
-
@ A. Rouet:
Wel, Rouetje, je zou verdomd verbaasd zijn. Maar één dingentje heb je als belgicist toch niet goed begepen, als je zegt: "De waarheid ligt ergens middenin, zo verwoord ik het dan weer graag."
Neeeeneeneeeneenee, Rouetteke... jouw verwoording is vals. Dat leer ik mijn kinders niet. de waarheid ligt namelijk niet 'middenin'..; dat stinkt me teveel naar jullie afgezaagde compromis Belge. Heel de huidige Belgische toestand bewijst dag aan dag dat de waarheid daar ONMOGELIJK kan liggen.
De waarheid ligt niet middenin, neen, de waarheid ligt veel en veel ruimer! Zij ligt van ver bóven Amsterdam tot een stukje onder Luxemburg. En dat, Rouetteke, was het RUIMDENKENDE land vóór lugubere, valse en BEKROMPEN figuren zoals jij ('Belgicisten') een ruimdenkend land door separatisme halveerden tot het bekrompen, francofiele rotstaatje waarin wij ons als meertalige en gastvrij nettobetalende Vlamingen vandaag moeten laten te kijk zetten en uitschelden als nazi's, bekrompen egoïsten, dicriminerende fascisten en weet ik als niet wat.
Maar sorry, de waarheid bij dit alles ligt niet in het 'midden', dus niet in je misselijkmakende Belgische Compromissen... de waarheid ligt in de Benelux... niet in jouw Franse staatsgreep 'La Belgique'.
Excuseer, maar als het over ruimdenkendheid gaat klop je me niet, Rouetteke: ik ben Heel-Nederlander en ik denk dus dubbel zo ruim als jouw bekrompen Belgique dat nooit beter gekund heeft dan op zijn Brusselse navel te staren en te roepen dat de waarheid in het 'midden' ligt.
Een leugen. Brussel kan wat mij betreft de pot op. Maar afstaan doen we het niet?. Het is net zo Vlaams als het Nederlands is. En net zo Nederlands als de Nederlandse Leeuw van Waterloo. Je mag je midden hebben. de waarheid ligt er zeker niet, bekrompen Belgicistische engerd. - At 23:13 Anoniem said...
-
Bij het lezen van de laatste paragraaf hierboven dacht ik ineens aan Eric Engerd.
- At 23:13 Anoniem said...
-
Volgens mij was dat een typetje van Joe Prinsen.
- At 23:14 Anoniem said...
-
Inderdaad, maar ik had het meer voor de Deftige Dame.
- At 19:45 Anoniem said...
-
@ guillaume
U vraagt waarom Duitsland de "belangrijkste economie van Europa werd"? Als u met "belangrijkste" zou bedoelen "het grootste BNP", dan ligt het antwoord voor de hand: omdat Duitsland de grootste bevolking van Europa had en heeft. Alleen Rusland had en heeft nog een grotere bevolking, maar die zat (onder de soviet unie) opgescheept met een planeconomie onder communisme.
Er is nog een tweede element dat u moet in ogenschouw nemen. Het gevolgde economische "model" of economisch beleid is een belangrijke factor die het nationale inkomen van een land gaat bepalen, maar er spelen talrijke 'culturele' en nog andere factoren mee die de productiviteit gaan beinvloeden. In sommige landen zijn de mensen in het algemeen meer geneigd van hard te werken dan in andere, van harder te 'studeren', van meer te sparen en investeren, enz...ongeacht (of onafhankelijk van) het gevoerde economische beleid.
Tenslotte, ook al is Duitsland de 'grootste' economie van Europa, er zijn een aantal andere Europese landen die veel 'rijker' zijn, in de zin dat het inkomen-per-hoofd daar hoger ligt dan in Duitsland. Bijvoorbeeld, in het 'kleine' Luxemburg is men gemiddeld bijna dubbel zo rijk als de doorsnee Duitser is. - At 18:04 Anoniem said...
-
@ guillaume
Economische stellingen zijn steeds ceteris paribus te begrijpen; i.e. zonder de beperkingen van het Rijnlandmodel zou Duitsland nog veel rijker zijn geworden.