Terwijl in navolging van het succes van de US Libertarian Party (door eigen campagnes en kandidaten werd invloed uitgeoefend op de Republican Liberty Caucus, de libertarische vleugel binnen de GOP, die zo opnieuw meer invloed kreeg) ook elders in de wereld libertarische partijen het levenslicht zagen, zoals bijvoorbeeld de Libertarische Partij in Nederland, de Libertarios in Brazilië, de Rossiyskoye Libertarianskoye Dvizhenie in Rusland, de Libertarianz in Nieuw Zeeland, de Libertarian Party in Canada, Alternative Libérale in Frankrijk en de Liberty Democracy Party in Australië, bleef het Verenigd Koninkrijk op libertarisch vlak aan de zijlijn staan. Nochtans bestond er op de Britse eilanden een sterke historisch gegroeide libertarische traditie die nauw verweven was met de Radical Libertarian Alliance en de Conservatieve Partij. Maar net zoals in de VS kwamen de libertarische ideeën bij de Tories in de verdrukking onder invloed van de rechtse protectionistische vleugel. Hun Conservative Monday Club verdrukte de RLA als intellectuele visvijver van het Britse conservatisme, en daar zou pas opnieuw verandering in komen onder Margaret Thatcher.
Vandaag is de RLA verworden tot de Libertarian Alliance en is de CMC gemarginaliseerd tot een extreemrechtse groep die dichter aanleunt bij de National Alliance en de British National Party dan bij de Conservatieve Partij. Beide strekkingen gaan tegenwoordig wel prat op hun partijpolitieke onafhankelijkheid. De Libertarian Alliance onderhoudt zo bijvoorbeeld vandaag ook goede banden met de United Kingdom Independence Party. Na de glorietijd onder Thatcher nam de invloed van het libertarisme in het VK echter opnieuw af en dat leidde in de tweede helft van de jaren 1990 tot een wildgroei van libertarische organisaties binnen de Britse conservatieve beweging: het Stockholm Network, de Freedom Coalition, de Freedom Association, Reform, de Taxpayers’ Alliance, de Freedom Alliance, de Adam Smith Institute en Civitas, om er enkele te noemen. Ook de recente plannen van UKIP-leider Nigel Farage om zijn partij om te vormen tot een échte libertarische (conservatieve) volkspartij passen in dat plaatje, net als de openlijke verklaringen van Tory-prominenten zoals Daniel Hannan, Syed Kamall, Iain Duncan Smith en Roger Helmer dat ze in wezen libertariërs zijn.
Maar los van de successen van deze libertarische middenveldorganisaties bleef het debat over het nut van een échte libertarische zweeppartij ook in het Verenigd Koninkrijk woeden, althans tot voor kort. Ondanks de besluiten van de Libertarian Alliance Conference in de Londense National Liberal Club tijdens het laatste weekend van oktober 2007 en het recente essay "Does Britain Need a Libertarian Party?" van LA'er Marek Kleinwald, waaruit enerzijds wel blijkt dat er een groeiende libertarische activiteit te dedecteren valt in het VK, maar anderzijds toch ook blijkt dat een libertarische partij in Groot-Britannië niet meteen als de nuttigste tegemoetkoming daaraan geldt, werd in januari 2008 een heuse United Kingdom Libertarian Party boven het doopvont gehouden. Hun leuze For life, liberty and prosperity mag dan al wel soft-libertarisch zijn (échte die-hard libertariërs spreken over "property" in plaats van over "prosperity" als derde basiswaarde), toch nodigt hun partijprogramma uit voor een intellectueel debat. Niets weerhoudt mij er dan ook van om hen het voordeel van de twijfel te geven. Al was met maar gewoon om zo de UKIP en Tories terug bij hun positieven te brengen en beide aan te sporen om opnieuw hun libertarische rechterzijde af te dekken.
Deze Britse Libertarische Partij stelt dat de politiek in het VK gedomineerd wordt door belangenorganisaties en corruptie, en gelooft dat de lage opkomst in de verkiezingen daar het gevolg van is. De burgers geloven niet meer in hun macht om via verkiezingen iets te veranderen in het VK, en laten cynisme de bovenhand krijgen op burgerlijke participatie. De UKLP is minarchistisch van opvattingen en wil het vertrouwen in de politiek herstellen door de invloed van de staat drastisch terug te dringen zodat politici zich opnieuw met de kerntaken kunnen bezighouden en zich niet meer kunnen laten domineren door lobbyisten of belangenorganisaties. De UKLP propageert dat macht altijd corrupteert en dat absolute macht absoluut corrupteert, maar zij willen een nieuw soort politici afleveren: een groep die de business as usual in Westminster wil ombuigen en hun politieke macht wil aanwenden om de invloed van de overheid te verminderen. En ook hun slogan Don't trust us, test us! speelt in op de afkeer van de Britten tegenover hun politieke leiders.
De UKLP trekt momenteel de straten in met twee campagnes: één waarin ze de enorme salarisverhogingen van de politici (in een periode waarbinnen de lonen van de gewone mensen sterk gedaald zijn) hekelen, en één waarin ze pleiten voor de afschaffing van de inkomstenbelasting. Dit zijn misschien de typische populistische stokpaardjes van libertariërs, maar toch zijn ze intellectueel zeker verdedigbaar én dragen ze waarschijnlijk bij tot een boost op de korte termijn in naambekendheid, wat op zich al een overwinning genoemd kan worden.
Maar wie opwerpt dat de UKLP een one-issue anti-establishmentpartij is, heeft het goed mis. De partij biedt oplossingen voor alle politieke problemen in het VK: geen bijkomende staatsschuld meer, minder regels, overheidsuitgaven en belastingen, een sterkere rechtsstaat, meer vrijemarktwerking (ook in de zachte sectoren zoals huisvesting, het onderwijs en de gezondheidszorg), de consolidering van de Britse soevereiniteit (zowel op militair als op energievlak), de privatisering van alle overheidsbedrijven, het verlaten van de EU, het heropwaarderen van de Common Law tegen de invloed van Napoleontisch recht in het VK, en de afbouw van de sociale zekerheid. Kortom, een realistisch partijprogramma waar de vrijheid van het individu centraal staat.
Dit artikel verscheen ook bij het LVSV Leuven en de Stichting Het Vrije Volk, alsmede op de metablog In Flanders Fields.
Meer over de United Kindom Libertarian Party op www.uklp.org.
8 Reacties:
- At 16:20 Anoniem said...
-
Even het "libertarisme" duiden, want personen als Vincent De Roeck weten het steeds mooi te verwoorden, maar behoed u alstublieft voor de gedachten achter de libertarische façade.
Het libertarisme is een ultra-liberale beweging die van oordeel is dat de staat met zijn belastingstelsel een roofzuchtige instelling is die ten alle prijze afgeschaft dient te worden. Ze willen dat alles privé-bezit wordt en pleiten voor een totaal vrije markteconomie. Ook bijvoorbeeld scholen, ziekenhuizen en gevangenissen zouden geprivatiseerd moeten worden. "Vrijhandelszones" zoals in China en Mexico zijn het ideaal van de libertariër. Daar zijn geen beschermende regels voor werknemers, en werkgevers kunnen er naar hartelust hun winst maximaliseren. Er heerst het recht van de sterkste, de lonen dalen, vakbonden zijn vogelvrij en de arbeidsomstandigheden zijn miserabel.
Of zoals Gerrit De Wit het ooit treffend wist te verwoorden: "Het libertarisme is niets meer of minder dan extreemrechts in een intellectueel anarchistisch jasje." - At 18:21 Anoniem said...
-
Zucht...Zoals aan zo vele andere anonieme forumgebruikers hecht ik geen belang aan bovenstaand commentaar...
De échte vraag die we ons in de discussie over het al dan niet nuttig zijn van een échte libertarische partij moeten stellen is eigenlijk de volgende:"Is het mogelijk het libertarisme te populariseren zonder afbreuk te doen aan de radicale uitgangspunten van het libertarisme?" Ofwel "Kan een partij die via het bestaande kader moet werken überhaupt wel libertarisch genoeg zijn?" Ik moet beide vragen echter negatief beantwoorden. Het ideologisch pure aan de libertaire samenleving is niet vertaalbaar in partijpolitiek, en al helemaal niet in coalitieregeringen. - At 10:22 Anoniem said...
-
1. Ik ben ook niet meteen een grote fan van het libertarisme, net omdat het een té extreme vorm van het liberalisme is, één zonder de inherent empowerende sociale doelen van het filosofische liberalisme. Maar vergeet evenwel niet dat het libertarisme ZEKER GEEN extreemrechtse ideologie is, net integendeel. Net zoals liberalen willen libertariërs net een maximum aan vrijheid bewerkstelligen, dit in tegenstelling tot extreemrechts dat een totalitaire staat voor ogen heeft.
2. Het libertarisme is, zoals andere extreme varianten van mainstream-ideologieën, niet bedoeld om partijpolitiek vertaald te kunnen worden, maar eerder om de bestaande partijen te beïnvloeden. De GOP werd pas écht conservatief onder Reagan door de invloed van het libertarisme. Idem voor de Tories onder Thatcher, de Burgerdemocraten onder Vaclav Klaus, de VVD onder Bolkestein en de PVV in de jaren 1980 onder Verhofstadt. Het libertarisme heeft wel degelijk een plaats in het intellectuele maatschappelijke politieke debat, maar om er nu een ganse partij rond op te bouwen, lijkt me een heel ander verhaal. De UKLP zal gewoon stemmen afsnoepen van de Tories (en eventueel van extreemrechts) en Labour zo de macht overhandigen. - At 13:14 Anoniem said...
-
@ D(irk)V(erhofstadt)
- Libertarisme is gewoon het angelsaksisch synoniem voor het continentale liberalisme. Alle grote contientaal-Europese liberale partijen gelden in de angelsaksische wereld als "libertarisch": van de FDP in Duitsland over Démocratie Libérale in Italië tot de Partido Liberal in Spanje. Libertarisme is gewoon de kern van het liberalisme, en uw queeste tegen het libertarisme behelst eigenlijk de erkenning van uw "liberalisme" als een vorm van sociaal-democratie.
- Grotendeels eens met uw strategische analyse. Alleen is het geen écht argument op te werpen dat een libertarische partij stemmen van de rechtse partijen zou afsnoepen en zo de linkse partijen zou helpen. Ik ben niet bereid om rechts collectivisme te verkiezen boven links collectivisme, maar wel libertarisch-rechts boven links. In de VS haalt de Libertarian Party tegenwoordig meer stemmen dan het verschil tussen GOP en DP. Zo verwerft men macht want als conservatief-rechts in jaar x verliest aan links door verloren stemmen aan de Libertarische partij, zullen zij met de volgende verkiezingen die libertarisch-rechtse flank beter afdekken. Zo draagt de libertarische partij wel degelijk bij tot veranderingen binnen de bestaande partijpolitieke evenwichten. Kijk bvb naar de rechtsere koers van VLD de laatste weken onder druk van LDD. - At 17:43 Anoniem said...
-
DV schreef: "Ik ben ook niet meteen een grote fan van het libertarisme, net omdat het een té extreme vorm van het liberalisme is".
Ik ben al heel blij dat deze DV het libertarisme toch als "een vorm van het liberalisme" beschouwt.
Die andere DV, Dirk Verhofstadt, vindt namelijk dat libertarisme helemaal geen liberalisme is.
http://lvb.net/item/1848 - At 22:06 Anoniem said...
-
Ik kon het eerste punt van Geert van Nauwelaert niet beter verwoorden. Het begrip Libertarisme is een reactie op de diefstal van de Amerikaanse linkse beweging van het begrip Liberalisme. We mogen in België niet toelaten dat dit ook gebeurt, al werken sommige mensen daar met veel plezier aan mee.
- At 23:50 Anoniem said...
-
Daarnaast hanteert de eerste anonieme poster de alom bekende versmoortechniek van andere meningen. Want als libertarisme een extreem-rechtse ideologie zou zijn, dan valt het ook onder de supervisie van het CGKR en zoverder. Wie is hier dan de extreem-rechtse?
- At 12:42 Anoniem said...
-
Mooie tekst, Vincent.