Ook van enige historische relativering hebben de internationale rapporteurs geen kaas gegeten. Zij gaan immers voorbij aan de lange en moeizame evolutie binnen België van een Francofone unitaire staat naar een drietalige pluralistische federatie. En dan heb ik het niet eens over de lange periode vanaf 1830/1831, maar gewoon over de recente politieke geschiedenis van de jaren 1980.
Toen was Brabant nog niet gesplitst in een Vlaams en Waals gedeelte en toen konden de Vlamingen ook in het Franssprekende landsgedeelte stemmen halen, en met succes trouwens. Aanvankelijk was ook toen alles koek en ei tussen de Vlamingen en de Franstaligen. FDF'er Armand Tournis werd in 1981 zonder noemenswaardige problemen in de kieskring Leuven tot senator verkozen. PVV'ster Aline Bernaerts deed het hem in 1978 trouwens voor in de kieskring Nijvel. De provinciale apparentering lag aan de basis van hun overwinningen.
Toen was er geen vuiltje aan de lucht: de Vlamingen legden zich er bij neer dat een FDF'er een Leuvense senaatszetel inpalmde en de Franstaligen dat een Vlaamse liberale een Nijvelse senaatszetel won. De communautaire problemen op vlak van kieskringen kwamen pas aan de oppervlakte in 1985 toen de Franstaligen plots op hun strepen gingen staan en een democratische verkiezing volledig negeerden.
In 1985 werd VU'er Toon Van Overstraeten, een oudgediende in het Vlaams Legioen van de Nazi's tijdens WO-II, dankzij de provinciale apparentering in de senaat verkozen voor de kieskring Nijvel. De VU haalde in Nijvel met 0,3% van de stemmen het allerlaagste resultaat van alle partijen. De PSC haalde er 19,2%, maar kon dat niet verzilveren met een senaatszetel. Idem voor ECOLO met 7,4%.
De Volksunie wou aanvankelijk met de kandidatuur van Toon Van Overtraeten de absurditeit van de apparenteringsregels aantonen, met succes trouwens. Na de verkiezing van Van Overstraeten werden de apparenteringsregels volledig hervormd en werd een eerste aanzet gegeven naar grotere kieskringen (want de provinciale apparentering had vooral bizarre uitkomsten in kleine kieskringen zoals Leuven en Nijvel). Toon Van Overstraeten bleef voor Nijvel in de senaat zetelen tot in 1987 wanneer de regering viel en hij zijn stunt niet meer kon overdoen.
Als kers op de taart bestond in 1985 ook nog het principe van de dubbelmandaten, waarbij senatoren automatisch zitting hadden in de Gewest- en Gemeenschapsraden. Toon Van Overstraeten wou dan ook gaan zetelen in de Waalse Gewestraad en de Franstalige Gemeenschapsraad, maar dat was buiten de waard gerekend. Zonder oog voor de gangbare procedures of grondwettelijke principes deden de Walen er alles aan om Van Overstraeten uit die raden te weren. Uiteindelijk werd hij in beide raden "gewraakt" en manu militari uit de raadszalen verwijderd door de militaire politie.
Om het geheel even te duiden: toen een democratisch verkozene zijn recht om te zetelen ontzegd werd, louter op basis van zijn taal, was er van een buitenlandse enquêtecommissie geen sprake. Wij Vlamingen lossen zoiets zelf op. De Walen gaan janken bij de VN. Dat is het verschil: Vlaanderen blaakt van zelfvertrouwen en is volwassen.
Dit commentaarstuk verscheen ook bij In Flanders Fields en het Leuvense Liberaal Vlaams Studentenverbond.
Meer over de zaak Toon Van Overstraeten op www.wikipedia.org.
5 Reacties:
- At 11:22 Anoniem said...
-
Jongens, jongens, toch. Even verduidelijken dit artikel van Derouck. Het gaat niet zozeer om Walen tegen Vlamingen, maar om Waals-NATIONALISTEN tegen Vlaams-NATIONALISTEN. Ze bewijzen net dat beide NATIONALISMEN even "volwassen" zijn, en ook op vlak van "zelfvertrouwen" aan mekaar gewaagd zijn.
De Waals-nationalisten tolereerden toen geen Vlaming in hun volstrekt overbodige praatbarak, en de Vlaams-nationalen negeren en vormen al jaren een cordon rond Van Eycken in hun al even overbodig clubke. Beide voorbeelden tonen aan hoe bekrompen het nationalisme is, en dat federalisme in België niet kan werken; de nationalisten zitten daarvoor in de weg. - At 13:13 Anoniem said...
-
@Belgium Today : waar haal je het vandaan dat er een cordon zou bestaan tegen Van Eycken? Itt. Van Overstraeten mag hij vrij zetelen in het Vlaams Parlement en bezit hij volledig spreekrecht. Ik heb trouwens nog nooit gehoord dat de andere partijen tegen een voorstel zouden stemmen enkel en alleen omdat Van Eycken voor zou stemmen. Dat je met een eenmansfractie niet al te zichtbaar bent en weinigen geneigd zijn om deals met je te sluiten is logisch en heeft niets met zijn franstaligheid te maken...
- At 13:17 Anoniem said...
-
Er was wel één fundamenteel verschil tussen Christian Van Eyken en Toon Van Overstraeten: de eerste werd op een lijst in de Vlaamse verkiezingen rechtstreeks verkozen, de tweede werd door de apparentering van stemmen uit Vlaanderen in een Waalse assemblee verkozen. Het is niet meer dan normaal dat Van Eyken meer aanzien heeft dan Van Overstraeten, die een politicus van het derde knoopsgat was en puur door een techniciteit verkozen geraakte.
- At 16:43 Anoniem said...
-
In het licht van wat er nu in BHV gebeurt is dat Waalse houding van toen wel héél merkwaardig. Nu moeten de Vlamingen tolereren dat Franstaligen in het Vlaamse deel van BHV voor eigen lijsten en kandidaten kunnen stemmen. Toen werd een Vlaming, volkomen legaal gekozen in een Franstalig arrondissement bijna gelyncht.
- At 23:12 Anoniem said...
-
Mag ik preciseren dat Toon Van Overstraeten niet zozeer werd uitgesloten van het Waals Parlement omdat hij Vlaming (en VU-parlementslid) was, maar omdat met hem was er geen liberale-christen democratische meerderheid meer, en geen regering Wathelet. Het bewijs daarvan is het feit dat de Waalse socialisten voor de validatie van zijn mandaat gestemd hebben. Het was een zeer rumoerige zitting, ik was er als (franstalige) journalist. Ik herinner mij niet goed van de juridische details ('t is zo lang geleden!) maar voor het essentieel was het vooral een partijpolitiek probleem.