De comeback van John Maynard Keynes is opmerkelijk. Prof. De Grauwe zit er zelf mee verveeld dat daardoor de discussies van de jaren dertig van de vorige eeuw zich helemaal herhalen. 'Eigenlijk is dat ontmoedigend' zegt hij in De Standaard van 31 oktober. Maar wie is hier hardleers? Degenen die Keynes uit de handboeken hebben verbannen of degenen die volharden in het politiek en monetair manipuleren van individueel consumptie- en investeringsgedrag? Paul De Grauwe was zelf de luidste roeper om tijdens de hoogconjunctuur de geldkraan nog meer open te draaien. De centrale banken mochten zich niet blindstaren op de inflatie. Een beetje meer inflatie was in sommige gevallen geen te hoge prijs voor meer jobs en groei. Door dit te zeggen tijdens de laatste hoogconjunctuur, heeft De Grauwe elk gezag verloren om ons nu de weg uit de crisis te wijzen. Je kunt niet tegelijk beweren dat de laatste hoogconjunctuur op een consumptie- en kredietzeepbel was gebaseerd en dat we tijdens die hoogconjunctuur nog kwistiger met krediet moesten omspringen.
Die tegenspraak is zo flagrant, dat die zelfs De Grauwe niet kan ontgaan. Daarom probeert hij zichzelf wijs te maken dat de Amerikaanse economie op een consumptie- en kredietzeepbel was gebaseerd en de Europese niet. Destijds gaf hij inderdaad alleen aan de Europese Centrale Bank de raad om een lossere monetaire politiek te voeren, zij het wel naar het voorbeeld van…de Amerikaanse Fed. Dit lost dus de contradictie niet op en er komt er meteen een tweede bij. In hetzelfde interview van zaterdag herhaalt hij dat hij naar aanleiding van de crisis heeft ontdekt dat de Europese sociale zekerheidsstelsels een stabiliserende werking hebben door de consumptie op peil te houden. Net alsof de uitkeringen in ons stelsel en de daaruit voortvloeiende consumptie ook niet op krediet was en meer dan ooit is gebaseerd. De sociale zekerheid is in de eerste fase van de crisis een buffer geweest door… de consumptiezeepbel nog meer op te blazen. De Belgische federale overheid moet daartoe elke dag meer lenen om haar sociale zekerheidsverplichtingen te kunnen nakomen. Het ‘businessplan’ van de N.V. België is dus gebaseerd op ongebreideld en permanent goedkoop krediet. Het is een kwestie van tijd vooraleer de Belgische staatsbons de status van ‘rommel’ krijgen.
Er is misschien nog een uitweg door drastisch op andere overheidsuitgaven te besparen en zo de kredietbehoefte van de Belgische staat te verminderen. Maar daar is De Grauwe dan weer mordicus tegen omdat hij inmiddels als bekeerde Keynesiaan vindt dat als de mensen besparen, de overheid meer moet uitgeven. Anders worden we het slachtoffer van de ‘spaarparadox’ waar De Grauwe ons de laatste tijd voortdurend mee om de oren slaat. Het is inderdaad ‘vermoeiend’ dat men nu al sinds de jaren dertig steeds opnieuw moet uitleggen dat de spaarparadox niet bestaat. We kunnen ons geen uitweg uit de schuldencrisis consumeren. Of nog: als je in de put zit, moet je stoppen met graven.
Een recessie of zelfs een Grote Depressie ontstaat niet zozeer omdat mensen minder consumeren, maar omdat hun consumptiepatroon zodanig verandert, dat de ondernemingen bijna allemaal tegelijk moeten herstructureren. De daaruit voortvloeiende crisis is beangstigend en lijkt uit de hand te lopen, waardoor de roep om overheidsinterventies luider klinkt. En machtswellustige politici gaan daar graag op in. Nu weet ik ook wel dat de crisis sinds vorig jaar zo gevaarlijk is, dat zelfs goedmenende politici geen alternatief zagen voor de redding van de slechte banken. Maar hoe zijn we in een dergelijke situatie terechtgekomen? Door de perverse bonussenpolitiek bij de banken, zegt iedereen. Maar indien hetzelfde klaarblijkelijke marktfalen zich eerder in de geschiedenis had voorgedaan, dan zou de daaruit voortvloeiende kredietcrisis geen systeemcrisis zijn geweest.
Zelfs in de jaren dertig was het systeem sterker dan nu. De ultieme redders van falende banken – de overheden – zaten toen nog niet zelf tot over hun oren in de schulden. Maar vooral, zelfs indien de overheden in de jaren dertig in staking van betalingen zouden zijn gegaan, raakte dat slechts weinig mensen. Toen was 10% van de bevolking voor zijn inkomen afhankelijk van de overheid en de door de overheid noodzakelijk gemaakte bureaucratische privé-industrie, vandaag is dat 80%. Juist door telkens voor een snelle uitweg uit een recessie te kiezen, zijn steeds meer inkomens afhankelijk van uitkeringen, subsidies en monetaire groei, waardoor elke volgende crisis onbeheersbaarder wordt.
Het relancebeleid van de overheden wordt steeds brutaler en is nauwelijks effectief. De schrootpremie in Duitsland is een groteske manier om mensen nog eenmaal te snel van auto te doen veranderen zodat de autofabrikanten nog een paar maand langer kunnen treuzelen met hun noodzakelijke saneringen. De ongeziene expansie van de monetaire basis in de dollar- en eurozones helpt zelfs niet meer om het krediet aan de nijverheid te versoepelen, maar leidt er alleen toe dat de insolvabele banken in een laatste poging om zichzelf overeind te houden, verder krediet verschaffen aan de noodlijdende ondernemingen waaraan ze al veel te veel krediet hebben verschaft.
Helemaal hallucinant is, dat de allerslechtste bedrijven – de overheden – bij de banken moeten lenen om de banken overeind te houden. Dat is wat De Grauwe wil als hij zegt dat hij gewonnen is voor meer overheidsingrijpen. En waarom? Allemaal om deflatie te vermijden. Een deflatoire spiraal van afdankingen, dalende vraag en nog meer afdankingen hoeft helemaal niet uit de hand te lopen. Indien De Grauwe werkelijk nog enig vertrouwen in een markteconomie heeft, zoals hij beweert, dan zou hij toch minstens de wetten van vraag en aanbod moeten begrijpen. Die wetten zeggen dat de verhouding tussen vraag en aanbod de marktprijs bepaalt, maar dat impliceert natuurlijk ook dat prijzen ten opzichte van elkaar zullen fluctueren.
Zelfs tijdens een ‘helse deflatierit’, dalen niet alle prijzen even snel. Omdat er geen theoretisch standpunt is van waaruit men goede van slechte producten kan onderscheiden, hebben we marktwerking en ondernemerschap nodig. Maar we weten wel dat er altijd goede producten zullen zijn. Er is nooit een algehele overproductiecapaciteit. Er zijn dus altijd producten waarvan de prijzen sneller zullen stijgen of minder snel zullen dalen dan hun productiekosten. Het duurzaam herstel komt er wanneer de slechte producten voldoende uit het systeem weggewerkt zijn. Of nog: algeheel consumentenpessimisme kan niet tegenhouden en werkt zelfs in de hand dat voor sommige producenten de ‘spread’ tussen hun productiekosten en hun verkoopsprijzen en dus hun winstpotentieel zo groot wordt, dat ze wel terug zullen aanwerven.
Dit artikel van Martin De Vlieghere verscheen ook op de weblogs "In Flanders Fields", "De Vrijspreker" en "WorkAndWealthForAll".
Meer teksten van hem op www.workforall.net.
15 Reacties:
- At 16:42 Hugo said...
-
Hoe kan deflatie, i.e. alsmaar afnemende koopkracht, ooit aanvaardbaar of positief voor de economie zijn??
- At 17:26 Johan Terwilghen said...
-
@ Hugo
Dit is opnieuw nonsens. Deflatie betekent een continue daling van alle consumptiegoederen op een markt. Hierdoor stellen consumenten hun uitgaven uit - omdat ze weten dat het later goedkoper zal zijn - en brengen ze de economie tot stilstand. Deflatie is één van de grootste bedreigingen voor een functionerende markteconomie en net daarom moeten centrale banken ingrijpen. De koopkracht neemt wel toe (niet af zoals jij zegt) in tijde van deflatie, maar omwille van de toekomstige prijzen is dat maar een magere troost. - At 11:38 Anoniem said...
- Deze reactie is verwijderd door een blogbeheerder.
- At 11:38 Anoniem said...
-
Deflatie is NIET slecht voor de economie. Raadpleeg maar wat Austrian School boeken die dat neo-klassiek dogma genadeloos onderuit halen.
- At 18:06 Anoniem said...
-
Go Ron Paul!
- At 11:55 Anoniem said...
-
Alleen randdebielen als een Paul De Grauwe geloven dat deflatie slecht is voor de economie.
- At 14:54 Vincent De Roeck said...
-
Roger Helmer en Daniel Hannan namen ontslag uit hun "front bench positions" binnen de Tory-delegatie in het Europees Parlement uit onvrede met de koerswijziging van David Cameron inzake de Britse relatie met de EU en de Tory-positie tegenover het Verdrag van Lissabon.
- At 14:56 Vincent De Roeck said...
-
Een libertarische collega/vriend van mij stuurde onderstaande e-mail naar Roger en Dan waarin hij zijn steun voor hen uitsprak.
"I am not a constitutional lawyer, but I hold to the principle that no Parliament can bind another. Parliament's sovereignty is itself subject to this ancient principle: if we do not require a referendum to ratify the Lisbon Treaty, then as far as I am concerned, we do not require a referendum to repeal the same Act that implemented it either. That the pre-Lisbon EU will technically no longer exist for the UK to be a member of should be no impediment to this imperative.
Surely, to make the argument that we are not in a position to repeal the Treaty because it has permanently seceded sovereignty would make the signers of such a treaty in principle treasonous. No body has the power to subdue the principle that no Parliament can bind another. Not the Crown, nor Parliament, neither still the people through referenda: because no-one has the authority to give away the inheritance that belongs by birth to every subject of The Queen – no matter what race or creed – of being a freeborn Englishman.
The Conservative Party's vacillation hitherto has been the progenitor of UKIP. This new 'policy' will bear the responsibility in the next generation for pushing free men into legitimate sedition in order to defend their liberty - a far greater and serious failing.
"But when a long Train of Abuses and Usurpations…evinces a Design to reduce [Men] under absolute Despotism, it is their Right, it is their Duty, to throw off such Government, and to provide new Guards for their future Security." (emphasis added).
So said – so says – the US Declaration of Independence. Obviously I cannot do this while working for XXXXXXXXXX, but there is coming a point when I will sign my name beneath the other signatories of this same document, in full knowledge of the consequences of what fate befell some of the last British Subjects to sign this Declaration. I do not accept this claim for liberty should belong only to 18th Century colonials.
I have concluded that Thomas Jefferson has a greater sense of our ‘duty’ than David Cameron, and will now direct my actions correspondingly; and I am encouraged along this path by the stand you and Dan have taken today. The country cannot wait for the Conservative Party to rediscover its purpose. Our national sovereignty (and thus self-determination) is being handed over unelected, totalitarian-minded, socialist ideologues. Whether we want to accept it or not, this is the challenge that confronts Great Britain. We either learn from the American precedent, and proclaim with their spirit "Live Free or Die", or we perish." - At 14:58 Vincent De Roeck said...
-
-- En ook ikzelf stuurde hen een e-mail --
Dear Dan and Roger,
In an ideal world, no libertarian leaning conservative would ever accept the new Tory policy towards the European Union, as made clear at the launch of The Freedom Association in Brussels last night, and I hence applaud your courage and principled stance in resigning from your front-bench positions with the Tory delegation in the European Parliament, but unfortunately we don't live in an ideaI world and we have - to some extent at least - to play the game by the rules if we really want to achieve some degree of change and reform. I wish you all the success and sincerely hope that this new Tory policy on Europe and your outspoken reaction won't alter the current balance between Eurosceptics and Euroreformists within your delegation or the ECR group as a whole.
Good luck, and thank you for once again standing up for libertarian conservatism.
With fervent best wishes,
Vincent - At 16:05 Vincent De Roeck said...
-
http://conservativehome.blogs.com/platform/2009/11/roger-helmer-mep-our-new-european-policy-is-confused-and-essentially-cosmetic-and-i-cannot-defend-it.html
Met deze tribune op de Britse weblog "Conservative Home" nam Roger Helmer, EP-lid voor de Tories uit de East-Midlands, ontslag als woordvoerder van de fractie.
"Our new European policy is confused and essentially cosmetic - and I cannot defend it from the frontbench." - At 16:07 Vincent De Roeck said...
-
http://blogs.telegraph.co.uk/news/danielhannan/100015753/we-must-have-a-referendum-and-not-just-on-the-eu
Enkele uren voor Roger Helmer nam ook Daniel Hannan, Tory MEP voor het Zuidoosten van Engeland, hetzelfde besluit.
"We need a broad movement within the Conservative Party that will push for referendums, citizens’ initiatives and the rest of the paraphernalia of direct democracy. I don’t just mean a referendum on Europe - though, naturally, that is the obvious place to start. I mean full-on Helvetic people power, as adumbrated in this best-selling publication. I have returned to the back benches in order to concentrate on building such a movement." - At 16:17 William said...
-
Ditto. Two of the most principled and respected MEPs resign.
I hope Team Cameron is paying attention here. These MEPs have won peoples' respect, precisely because they dare to criticise what they see is wrong with the EU. Most of us agree with their views.
Please take note, Mr Cameron, of Roger's reference to Yugoslavia. I made a similar comment a few days ago.
People won't countenance another 6 years bound by the chains of "ever closer union" with an anti-democratic superpower.
The people are merely angry now. Wait and see how that anger amplifies and manifests itself once the draconian surveillance measures and ID cards are forced on us. - At 16:17 Mike said...
-
Quite correct. That the EU is trying to assemble an empire by stealth rather than by force doesn't change what it is attempting. The best run empires manage to last several hundred years (e.g. Roman, British). A feature of long lasting empires is that the don't try to exercise overly centralised control once established. Empires that attempt to rule from an unaccountable centre tend to explode rather faster - e.g. the Soviet empire.
- At 16:18 Anoniem said...
-
The referendum issue comes down to whether we can have faith in Cameron to deliver those steps. Or is it all just yet more words?
After what Labour and the Liberal Democrats have done on the EU issue - which he himself highlights - it is foolish for Cameron to then expect trust to be forthcoming based alone on fine sentiments in his own manifesto.
Roger does well, but it is hard to justify a Lisbon referendum now. But Cameron's plans MUST now be accompanied by a referendum pledge of some sort.
No referendum? No trust! - At 16:18 David said...
-
This is absolutely right. I am a Eurosceptic to the extent I want repatriation of powers. I cannot deny I understand and share the anger at the incredible dishonesty of Europhiles on Lisbon. Europhiles have lost the chance of winning any referendum in my lifetime on any issue even in/out. I personally believe that is not in the best interests of the UK. If there is to be a viable alternative to "out" DC must succeed in his agenda. The EU is now in last chance saloon with the British people. It is not only the Eurosceptics who should be piling in behind DC.