For our heritage and freedom ! Home | About | Contact | Vincent De Roeck | Liberty Quotes | The Free State | In Flanders Fields | Nova Libertas | Feeds |

Analyse van de milieuproblematiek

Als rechtgeaarde libertariër gruwel ik doorgaans bij de gedachte dat er een staat nodig zou zijn. En in de meeste gevallen zie ik er ook niet echt de noodzaak van. Toch zijn er enkele taken waar ik van denk dat een overheidsinstantie nodig is, en een daarvan is het vrijwaren van het milieu. Nu vallen er heel wat milieuproblemen op te lossen door privatiseren van deze bevuilde publieke goederen. Het ligt immers voor de hand dat mensen beter gaan omspringen met iets dat hun eigendom is (een theorie die beter gekend is als de ‘tragedy of the commons’). Maar hoe valt dit nu te doen met de huidige global warming-problematiek? Eerst en vooral zullen (nog altijd) een aantal mensen aanhalen dat het tot nog toe niet sluitend bewezen is dat de huidige opwarming veroorzaakt is door menselijke broeikasgasuitstoot. Hoewel ze misschien een punt hebben (volledige wetenschappelijke consensus is een zeldzaam begrip), lijken de bewijzen toch steeds overtuigender en worden ze door een steeds grotere groep mensen ondersteund. Los daarvan maakt dit voor een theoretische redenering niet uit: het probleem zou zich kunnen voordoen, en dan moet het liberalisme/libertarisme ook een oplossing kunnen bieden. Laat ons er dus vanuit gaan dat global warming wordt veroorzaakt door menselijke broeikasgasuitstoot, ook al bestaat daar nog geen éénduidigheid over.

Wat is dan het probleem? Valt lucht, zoals andere commons, niet te privatiseren? Dit is een boutade die dikwijls aangehaald wordt door een aantal verstokte anarchisten, die niet verder willen nadenken over de kwestie. Los van de eerder filosofische consequenties (om Mike Huemer, een van de proffen op het IHS-seminar en nochtans een overtuigd anarchist, te citeren: “Als het iemands eigendom wordt en deze laatste ontzegd het aan anderen schendt hij hiermee de rechten van die anderen. Zo een schending noemen we … moord.”), stellen er zich ook praktische bezwaren. Zoals professor Kiesling het verwoordde in het julinummer van Reason: “There are incomplete and uncertain property rights in the air. It’s ludicrous to imagine us each walking around with a bubble over our heads so that we can only breathe and use the privatized air sphere around us.” Concreet gezegd: de transactiekosten voor het privatiseren van lucht zouden zeer hoog liggen. Een tweede probleem is het grote aantal aangetaste partijen. In tegenstelling tot een vervuild riviertje, is dit een probleem van de gehele mensheid.

Samengevat: wanneer we in een common-pool resource gedeeld door miljoenen individuen (=lucht) gebruiksrechten willen definiëren, wordt dit ontzettend moeilijk en kostelijk en hebben gedecentraliseerde marktprocessen het heel moeilijk om op te komen. Wat kan er dan wel gedaan worden? Van overheidswege kan (zelfs volgens een groot aantal liberale denkers) op twee manieren ingegrepen worden: door een cap and trade systeem of door een CO2-belasting. Effectief overheidsbeleid (wie had gedacht dat ik voorgaande woorden ooit nog zou neerschrijven in Blauwdruk) zou zich op twee zaken moeten focussen: het reduceren van de transactiekosten en het beter definiëren van de eigendomsrechten. Een cap and trade systeem beantwoordt het best aan deze vereisten. Er wordt door de overheid opgelegd hoeveel CO2 er mag uitgestoten worden, deze hoeveelheden worden in emissierechten gegoten en particulieren dienen deze rechten te kopen vooraleer ze mogen uitstoten. Een extra voordeel van dit soort ‘marktsystemen’ is dat ze veel beter voordeel halen uit de diffuse private kennis dan een taxatiesysteem. Ook zijn ze innovatieverstevigend en dit langs beide kanten. Niet alleen gaat er een incentive zijn om minder broeikasgassen uit te stoten, indien er extra permits verkocht gaan kunnen worden per hoeveelheid broeikasgas er uit de atmosfeer gehaald wordt, biedt dit ook een incentive tot het implementeren van (steeds betere) systemen (gaande van het aanplanten van (eventueel gemodificeerde) bossen tot ingewikkeldere ‘Carbon Capture and Storage’ faciliteiten of het biologisch modificeren van veevoeder, aangezien ook het door vee geproduceerde methaan een broeikasgas is) om de problematiek tegen te gaan.

Voorstanders van taxatie stellen echter dat deze flexibeler aan te passen zijn aan de hoeveelheid broeikasgassen en dat dit voor stabielere prijzen gaat zorgen omdat het fluctuerende marktelement niet aanwezig is. Mijns inziens weinig valabele argumenten: dit zet de deur open voor tal van maatregelen die eerder contraproductief zouden zijn en de marktwerking zouden hinderen. Een ander dikwijls aangehaald tegenargument is dat Europa zo een ‘marktsysteem’ heeft proberen implementeren en dat dit niet al te positief is uitgedraaid. Ook dit is nogal kort door de bocht: het is zeker niet omdat de EU gefaald heeft, dat het idee slecht is (om nogmaals Kiesling te citeren: “There’s a lot of stuff the EU does really badly”). Feit was dat dit een zeer gepolitiseerd proces was: eerst werden de vergunningen door de EU (op eerder politieke dan geargumenteerde basis) verdeeld over de verschillende lidstaten en daarna was het aan de lidstaten zelf om deze vergunningen te verdelen zoals zij het het meest gepast vonden. Het is duidelijk dat deze ‘markt’ beter ontworpen moet worden en goed geanalyseerd.

Wat zijn nu de veel gehoorde argumenten tegen dit overheidsingrijpen? Ten eerste: is de impact wel zo negatief? In het westen zouden deze temperatuurstijgingen misschien niet eens zo negatief zijn: mensen hebben liever een iets aangenamer klimaat en ook de opbrengsten van de gewassen zouden volgens diverse studies hoger kunnen liggen in meer westelijk gelegen gebieden (zowel door de hogere temperaturen als door hogere CO2-concentraties). Dit toont een van grote problemen aan van de klimaatsopwarming. Deze opwarming zal vooral de (nu reeds armere) streken treffen. De toestand in Afrika zal nog slechter worden, zeker gezien het vast staat dat vooral rijkere volkeren zich het best kunnen aanpassen aan wijzigende klimaatsomstandigheden. De kritiek dat het klimaatsbeleid zeer veel kost en dat dit geld beter zou kunnen besteed worden aan het opwaarderen van de Afrikaanse economie en het oplossen van meer acute problemen is zeker terecht, maar men kan zich afvragen of we de laatste tientallen jaren ook niet hebben geprobeerd deze problemen op te lossen, en hoe groot de waarschijnlijkheid zou zijn dat (een aanzienlijke hoeveelheid) van het uitgespaarde geld als liefdadigheid naar deze landen zou vloeien. Los daarvan tasten we door onze uitstoot hun eigendom (voor zover dit duidelijk gedefinieerd is in deze landen) aan en is het ergens logisch dat ze hiervoor vergoed worden.

Een tweede tegenargument stelt zich vragen over de politieke afdwingbaarheid: wat haalt het uit dat enkele landen zo een verdrag tekenen, als spelers als China en India grote hoeveelheden blijven uitstoten. En kunnen we hen opleggen hiermee te stoppen terwijl zij nu in hun industriële revolutie zitten (terwijl de onze voor een groot deel het probleem mee veroorzaakt zou hebben). Dit is een zeer terecht tegenargument. Men zou hier een plaats kunnen zien voor een overkoepelende wereldorganisatie, met de belangrijke caveat dat zo een organisaties dikwijls uitgroeien tot ‘wereldregeringen’ die uiteindelijk meer kwaad doen dan goed. En heeft het cap and trade systeem geen problemen? Natuurlijk staan we voor problemen als we dit invoeren.

Ten eerste het allocatieprobleem: hoe gaan we de initiële rechten verdelen? Het zou logisch zijn om dit per capita te doen (want zijn het niet de mensen die vergoed moeten worden?), maar moet er verder ook rekening gehouden worden met de industriële ontwikkeling in de verschillende landen, hun specifieke natuurlijke bronnen waaruit ze energie kunnen opwekken of de ‘historische schuld’ die ze dragen. Ten tweede het informatieprobleem: wat is het juiste aantal emissierechten? Ten derde wordt dit systeem natuurlijk ook blootgesteld aan mogelijke politieke manipulatie (zoals het EU-voorbeeld duidelijk bewezen heeft). Ten vierde: de heterogeniteit van de deelnemers. Zowel industrie, energieopwekking als gewone particulieren (auto,…) vervuilen. Hoe gaan we het systeem op maat maken om al deze spelers te incorporeren. En tenslotte ook nog: gaan we vergunningen overdraagbaar maken of moeten ze ‘gebruikt’ worden voor een bepaalde datum. Het eerste zorgt voor een flexibelere marktwerking maar heeft wel milieuconsequenties.

Het is duidelijk dat dit cap and trade systeem nog verder uitgewerkt moet worden en na implementatie ook uitvoerig geanalyseerd en waar nodig bijgestuurd. Toch is het in mijn ogen de enige oplossing om het klimaatopwarmingsprobleem terdege aan te pakken. Wat vaststaat, is dat de overheid zich in ieder geval moet beperken tot het opleggen van een doel (= de hoeveelheid aanvaardbare uitstoot) en niet moet beginnen met het reguleren van allerlei middelen die zij noodzakelijk acht om dat doel te bereiken. Het verleden heeft al te vaak aangetoond dat dit meestal zeer contraproductief werkt. Als het doel goed vastgelegd is, en los van eventuele gecreëerde incentives, hebben enkel marktkrachten de nodige creativiteit om dit probleem zo efficiënt mogelijk aan te pakken!

Dit artikel van Jens Moens verscheen ook in het magazine Blauwdruk, bij het LVSV Leuven en op de metablog In Flanders Fields.

Meer teksten van deze energiespecialist op www.lvsvleuven.be.

8 Reacties:

At 09:22 Vincent De Roeck said...

Halverwege oktober is mijn krantenabonnement op “The Daily Telegraph” verstreken en hoewel ik zéér tevreden ben over de kwaliteit van deze Britse broadsheet, toch vind ik de prijs ervan wel aan de dure kant. Libertarische ideeën komen af en toe aan bod in deze krant en hun Eurosceptische ondertoon maakt het zalig om “The Daily Telegraph” te lezen. De afgelopen veertien dagen heb ik mij in afwachting van een definitieve beslissing over het al dan niet vernieuwen van mijn abonnement, moeten behelpen met een gratis proefabonnement op de “International Herald Tribune” maar de redactielijn van deze Europese spin-off van de “New York Times” kan mij eigenlijk maar weinig boeien. In deze blogpost zal ik trouwens even kort bij enkele IHT-artikels van de laatste dagen en weken stilstaan. En geen paniek, beste lezers, dit is het allerlaatste commentaarstuk van mijn drieluik over de recente actualiteit.

Misschien kunnen mijn lezers mij via de reactiethread helpen kiezen voor een nieuw abonnement naast mijn twee favoriete weekmedia “The Economist” en “Knack”. Momenteel speel ik immers met de idee om mij voortaan tevreden te stellen met de internationale weekendedities van “The Daily Telegraph” en/of het “NRC Handelsblad”, en om mij eventueel ook te abonneren op “The Weekly Standard”. Dit laatste is een gematigd conservatieve publicatie uit de VS die met Billy Kristol aan het roer tegenwoordig een zéér degelijke redactielijn en een uitermate hoge kwaliteit van berichtgeving én duiding kan aanbieden. “De Standaard” vind ik een aanfluiting voor liberale modernisten als mezelf. “De Morgen” vind ik intellectuele zelfkastijding. En “De Tijd” waait mee met de wind van de economische wereldpolitiek, ook al is dat economische nonsens. Om over pulpgazetten als “Het Laatste Nieuws” en “Het Nieuwsblad” nog maar te zwijgen natuurlijk. In Vlaanderen vind ik het gratiskrantje “Metro” uiteindelijk nog de beste journalistiek aanbieden, en "Trends" soms misschien ook. Maar ja, de gustibus et de coloribus…

Parwez Kambaksh is een 24-jarige student die als freelance-journalist furore maakte in de Afghaanse én internationale pers. Zijn broer is een seculiere moslim en de spreekbuis van de Afghaanse seculiere oppositie. En ik ben ervan overtuigd dat de positie van zijn broer zeker een rol gespeeld heeft in de recente wedervaren van Kambaksh. Hij durfde het immers aan om de inferieure plaats van vrouwen in de hedendaagse Afghaanse samenleving aan te kaarten. Het gevolg daarvan? Een rechtbank veroordeelde hem in eerste instantie tot de doodstraf wegens “godslastering”. Of hoe het verdedigen van vrouwenrechten plots in strijd met de wil van Allah zou zijn. Het Afghaanse Hooggerechtshof zat natuurlijk verveeld met de zaak omdat de executie van deze journalist internationale gevolgen zou kunnen hebben. Het Hooggerechtshof besloot dan ook maar braaf om de sanctie om te zetten in een 20-jarige gevangenisstraf. Of hoe internationale druk wel degelijk een impact kan hebben op de “objectieve” gerechtsgang in landen als Afghanistan. En of hoe het verdedigen van vrouwenrechten nog steeds bestraft moet worden met 20 jaren opsluiting volgens de Islam. Zijn "achterlijk", "onmenselijk" of "primitief" dan toch geen overdreven omschrijvingen van de Religie van de Vrede? De vraag stellen, is ze beantwoorden.

In Denemarken werden twee moslims veroordeeld voor het plannen van de terreuraanslag in de Londense metro enkele jaren geleden, respectievelijk tot 7 en 12 jaren opsluiting. De beide terroristen, een Pakistaan en een Afghaan, werden gearresteerd via een Patriot Act-achtige wet die Denemarken onlangs afkondigde en de politiediensten meer vrijheid geeft om terreurverdachten te schaduwen en uit hun tent te lokken. De twee ontkennen elke link met de aanslagen in Londen, maar uit onderzoek bleek dat ze dezelfde explosieven in hun bezit hadden, dat ze op bepaalde CCTV-beelden herkenbaar waren en dat ze een aanslagplan op zak hadden dat als twee druppels water op de metrobommen van 2005 geleek. Burgerrechtengroepen houden vol dat de Deense wetgeving te weinig garanties biedt tegen de overheid en dat beide niets van doen hebben met de aangevoerde aanklachten. Wel bestaat er ook onder hen consensus over het gevaar van deze individuen en de waarschijnlijkheid van aanslagen op Deense grond, zeker door de blijvende hetze rond de Mohammedcartoons. De Deense geheime politie kreeg trouwens nul op het rekest toen ze de overheid vroegen om hen na hun celstraf het land uit te zetten. Kennelijk zouden beide terroristen na hun celstraffen voldoende gerehabiliteerd zijn om in de Deense samenleving te kunnen blijven.

Nadat enkele maanden geleden ook al een mini-kernramp in Slovenië vermeden kon worden en ook elders in Europa zich meer dan vroeger problemen met nucleaire installaties voordoen, kregen de anti-kernenergieprofeten deze maand alweer een geschenk uit de hemel. In Zweden werden de kerncentrales van Oskarshamn en Forsmark voor onbeperkte tijd gesloten nadat onderzoekers enkele barsten in de reactoren vastgesteld hadden. De barsten zouden gigantische gevolgen kunnen hebben. Het anti-kamp vergeet natuurlijk een aantal zaken in beschouwing te nemen. Een kernuitstap in Zweden is feitelijk onhaalbaar want 60% van de Zweedse energie wordt via kerncentrales opgewekt. Een kernuitstap is politiek onhaalbaar omdat Zweden anders nooit aan de Kyotoprotocollen tegemoet kan komen. En de meest relevante “vergetelheid” bij het anti-kamp in deze zaak is het volgende: de centrumlinkse Zweedse regering heeft jarenlang elk degelijk onderhoud van de kerncentrales onmogelijk gemaakt door elke herstelling of update af te doen als stappen naar méér kerncentrales. De heksenjacht op kernenergie heft zijn tol. En deze verijdelde kernramp is daar een voorbeeld van.

De beslissing van het Amerikaanse Hooggerechtshof in Heller vs. DC over het wapenverbod in de Amerikaanse hoofdstad ligt zwaar onder vuur in de VS, en deze keer niet vanuit linkse dan wel vanuit conservatieve hoek. Het Hooggerechtshof kwam met 5 tegen 4 stemmen tot de erkenning van vrij wapenbezit als een individueel burgerrecht, maar conservatieven vallen nu de meerderheidsopinie van rechter Antonin Scalia aan. Die zou immers onwettig zijn omdat hij in een gepolariseerd debat als dit de autonomie van de staten én de steden miskend zou hebben. Conservatieven noemen dit vonnis tegenwoordig al een “right-wing version” van Roe vs. Wade, het vonnis uit 1973 dat nationaal het recht op abortus erkende, tegen de wil van vele staten in. Vele conservatieven, ofschoon ze de uiteindelijke beslissing wel genegen zijn, vrezen nu elk recht van spreken ten overstaande Roe vs. Wade verbeurd te hebben door een soortgelijke “grondwettelijk onduidelijke” uitspraak te aanvaarden. De 5 stemmen waren immers allemaal afkomstig van Bush- en Reagan-rechters.

Jim Rutenberg becommentarieerde een interessante achtergrond van de Amerikaanse presidentsverkiezing. Normaal zou de “White Power”-beweging in volle toeren moeten draaien om Obama uit het Witte Huis te houden, maar daar schijnt niets van aan te zijn. John McCain zou op zich ook al minder goed in de schuif van extreem-rechts liggen en dat zou in deze race zeker ook een rol spelen. Ron Paul en Tom Tancredo kregen uit die hoek wel méér steun, net als Pat Buchanan enkele jaren geleden én Chuck Baldwin vandaag. De Amerikaanse Nazipartij roept haar leden op om niet te gaan stemmen. Een zwarte neemt het volgens hen op tegen een “linkse blanke” die met “Jodengeld” gefinancierd zou worden. Buiten enkele gevallen van vandalisme en cyberterreur houdt extreem-rechts zich opmerkelijk op de vlakte. En er bestaat zelfs een lokale afdeling van de Ku Klux Klan die enkele weken geleden op het “Discovery Channel” aan bod mocht komen toen bleek dat zij hun leden opriepen om op Obama te stemmen. Maar uiteindelijk zou het vooral het gebrek aan een nationale leider én een nationale organisatie zijn die het verweer tegen Obama onmogelijk maakt. David Duke is enkel nog in naam de woordvoerder van het blanke supremacisme in de Verenigde Staten en ook anderen als een Tom Metzger of een Don Black kunnen hun volgelingen nauwelijks nog enthousiasmeren. De geschiedenis leert ons wel dat een lokale splintergroep een president kan vermoorden, maar of het zover komt met Obama is zéér onzeker. De ADL en het SPLC, twee centra voor de bescherming van minderheden en de bestrijding van racisme, hebben ook al een folder verspreid over de “Barack Obama Assassination Myth”. Vanuit extreem-rechtse hoek lijkt er inderdaad geen gevaar te zijn. Gelukkig maar.

 
At 13:50 Anoniem said...

Veel plezier met de IHT. Ik ben er op geabonneerd geweest maar ben ermee gestopt, niet omdat de krant inhoudelijk tegenviel, zeker niet, maar omdat ik de kranten zo goed als nooit op tijd in de bus kreeg, hoewel me dat per email door de IHT was toegezegd. Misschien hun schuld niet, maar dan zeg je dat ook niet toe. De post leek alleen in staat de kranten per pakket te bezorgen: midden in de week die van vorige zaterdag, maandag en dinsdag, en vrijdag die van de rest van de week.

 
At 15:58 Anoniem said...

De bijdrage van die Jens Moens is communistisch van inslag. Overheden zijn per definitie slecht, ook in het sturen van de milieukrachten. Enkel privé-eigendom en tort-systemen kunnen soelaas bieden, zeker geen belastingen of kunstmatige schemes als cap&trade.

Obama wil cap&trade invoeren. Dat zegt genoeg!

 
At 23:32 Anoniem said...

@ Vincent

1) Ik lees met interesse je commentaar over kranten en media, en ga er in grote mate mee akkoord. Twee opmerkingen. Ten eerste, waarom denk je niet aan de Wall Street Journal? Met de Europese versie ervan ben ik niet vertrouwd, maar de Amerikaanse versie is over het voorbije jaar (sinds de overname door NewsCorporation van Murdoch) veel beter - in de zin van vivanter en 'diverser' - geworden dan weleer. De WSJ lijkt me ook veel "zaliger om te lezen" voor een libertarier en anti-nationalist gelijk gij, dan voor een 'conservatief' gelijk ik. Gelukkig is de WSJ de enige serieuse grote krant die blijft groeien in de VS, terwijl de gecorrupteerden van de New York Times en de Los Angeles Times blijven achteruitboeren. Ten tweede, mijn abonnement op The Economist wil ik al geruime tijd (een paar jaren) opzeggen, want ze zijn zo voorspelbaar en verloederd geworden), maar nu ga ik het toch ook effectief doen.

2) De Afghaanse "godslastering" wetgeving verschilt in wezen niet van de Belgische negationisme- en antiracisme wetgeving. Er is natuurlijk wel een verschil in de potentiele graad van bestraffing. Althans nog voor de huidige generatie(s).

3) Waarom werden die twee veroordeelde moslems in Denemarken niet uitgeleverd aan het VK, waar de 'crime' plaats greep? En, als ze niet de Deense nationaliteit zouden bezitten, dan lijkt het me absurd (om niet te zeggen naief-links en onverantwoordelijk) als ze niet zouden uitgewezen worden na hun celstraffen te hebben uitgezeten. Waarom zou Denemarken 'vreemde' (of buitenlandse) criminelen tolereren op haar grondgebied? Zou jij dat in je eigen huis tolereren?

3) Wat 'Heller versus DC' betreft, de autonomie van de Amerikaanse staten lijkt me een belangrijker conservatief principe of 'waarde' dan individueel wapenbezit. Het eerste principe komt direct van de 'founding fathers' van de Constitutie van de VS Republiek, en de Supreme Court moet zich daar regelmatig concreet over uitspreken in de context van talrijkse specifieke problemen. Het tweede principe berust op een bepaalde interpretatie van de Second Amendment (dat achteraf via een gecompliceerde 'procedure' door de bevolking werd aangenomen). Amendementen kunnen veel gemakkelijker aangenomen en afgeschaft worden (alhoewel toch niet echt gemakkelijk!) dan een nieuwe Constitutie zelf.
De vergelijking van "Heller versus DC" met "Roe versus Wade" lijkt me niet op te gaan. Er staat absoluut niets in de Constitutie en in de Constitutionele Amendementen over abortie. Het was dan ook absurd voor de Supreme Court (in zeer naief-linkse tijden)van dat tot een 'recht' te verklaren op federaal niveau, in plaats van de gewone legislatieve wegen te laten volgen. Het Second Amendment daarentegen bestaat, en het is dan ook gepast voor de Supreme Court van dat te interpreteren en van zich daar over uit te spreken.

4) Je laatste paragraaf is 'on the mark'. Extreem-rechts is van geen tel tegenwoordig in de VS politiek. Extreem-links, daarentegen, controleert al grotendeels de parlementaire (Congressional) agenda. Als Obama overmorgen ook nog het Witte Huis zou veroveren dan zal extreem-links ook de Uitvoerende Macht controleren. In dat geval kan men veel 'wrijvingen' voorspellen tussen extreem-links en naief-links in de komende paar jaren. In dat geval, ook, valt het te hopen (for the rest of us) dat de ontnuchtering bij het gros van de media vrij snel zal komen en dat de Supreme Court (in tegenstelling met het Belgische Gerecht in recente dekaden) haar constitutionele rol oprecht zal vervullen.

 
At 23:32 Anoniem said...

@ Marc Vf

Noteer dat er weer twee "derde punten" zijn binnengeslopen. Alleen 'ezels' blijven zich aan dezelfde steen stoten.

 
At 23:32 Anoniem said...

De WSJ is inderdaad een zeer goede krant. Ik heb er al geregeld argumenten pro en contra bijvoorbeeld Bush gelezen.

 
At 23:45 Anoniem said...

Vincent, heb jij ook geen abonnement op Reason en The Freeman? Toch twee publicaties die libertariërs niet mogen missen denk ik...

Verder kan ik de Washington Times aanraden. Los van diens ultra-religieuze ethiekpropaganda is hun lijn meer dan degelijk. Kleine staat, lokalisme, etc.

 
At 12:22 Anoniem said...

En National Review? Zij noemde jou toch een 'prominent intellectual'... Of staat die redactielijn u niet aan? ;-)

 

Een reactie posten